آرشیودی ۱۳۹۸

۱) چرا «انقلاب» می‌شود یا «می‌کنیم»؟؛ ۲) چرا حتی با «انقلاب» یا تغییر «نظام» («رژیم») هم چیزی عوض نمی‌شود؟؛ ۳) چرا باید به «انقلاب کردن» ادامه داد؟ فیلم «زنده‌باد زاپاتا» (۱۹۵۲)، ساختۀ الیا کازان، نوشتۀ جان اشتاین‌بک، از آن فیلم‌هایی است که من هیچ وقت از دیدنش سیر نمی‌شوم. این فیلم برای امریکایی‌ها «وسترنی معمولی» بود، اما برای «جهان سومی»ها به «سرمشقی» برای انقلاب تبدیل شد. چرا؟ چون امریکایی‌ها...

جاستین ترودو نخست‌وزیر محترم، کاردان و انساندوست کانادا هنگامی که افزایش تنش‌ها در خاورمیانه را «علت» (بعید یا آغازین) ساقط شدن هواپیمای اوکراینی نامید و به‌طور ضمنی امریکا/ترامپ را «آغازگر» این تنش‌ها معرفی کرد و نتیجه گرفت که اگر «تنش‌آفرینی امریکا» («ترور سلیمانی») نبود، «انتقام» و «تلافی» هم در کار نمی‌بود، و بنابراین اکنون سرنشینان هواپیمای اوکراینی نیز زنده بودند و چنین مصیبت جانکاهی...

یکی از آفات فرهنگی جامعۀ ما آلودگی به فرهنگ «کین‌توزی» یا «انتقام‌کشی» است. ما بر این تصوریم که هر ناروایی یا ستمی در حق خودمان را نباید بی‌پاسخ بگذاریم، بگذریم که در بسیاری مواقع این «احساس ستم» می‌تواند کاملاً «خیالی» و «موهوم» باشد، و حتی در صورت ممکن باید آن را چند برابر بیشتر تلافی کنیم. حتی به عدالت مرسوم، یعنی اینکه تلافی به مثل باید «متناسب» با جرم یا ستم باشد هم اعتقادی نداریم. ضرب‌المثل...

چند روز پیش که سخنان تونی بلر را می‌خواندم بی‌اختیار به یاد سخنانی از میرزا ملکم خان افتادم. تونی بلر در هشدار به ایران و سوریه گفته بود: باید برای سوریه و ایران کاملاً روشن کنیم که یک گزینه در برابر آنها وجود دارد :به جامعۀ بین‌المللی بپیوندید و همان قواعد بازی را بپذیرید که همۀ ما پذیرفته‌ایم و یا با شما برخورد خواهد شد. وی گفت که اگر این دو کشور درصدد باشند تا، به گفتۀ وی، هزینۀ تحولات سیاسی...

دربارۀ «سایه» (۲۰۱۸)، ساختۀ ژانگ ییمو توجه: این تفسیر داستان فیلم را «لو» می دهد! «سایه» (۲۰۱۸)، آخرین ساختۀ ژانگ ییمو، فیلمساز چینی، ظاهراً داستانی تاریخی می گوید دربارۀ «بدل»هایی که می باید سپر بلای اربابان خود شوند تا اگر بلایی هم قرار است نازل شود بر سر آنان نازل شود و «ارباب» بی گزند بماند. اما در نگاهی نزدیک تر به نظر می آید که کارگردان با تمهیداتی در روایت می کوشد پا را از این فراتر بگذارد...